Yoga pozlarına baktığımızda bazı pozların doğadan, bazılarının hayvanlardan, bazılarının da Hindu mitolojiden etkilendiğini görebiliriz. Her poz uygulayıcısına şifa katarken, bazıları hikayeleriyle merakınızı körükleyip duygularınıza yön verebilir. Pozlarda saklı hikayelerden bazılarını paylaşmak isterim:

HANUMAN (Hanumanasana)

Maymun Tanrı Hanuman, büyük ve çok güçlü bir savaşçıdır. Kilometrelerle ölçülen çok uzak mesafeleri kolayca sıçrayarak aşabilmektedir. Bu gücü babasından almıştır. Hanuman, çocukluğunda Tanrı Rama ile arkadaş olmuş, zaman içinde dostlukları ilerlemiş ve tüm savaşlarda Rama’nın yanında yer alarak ona destek olmuştur. Hanuman’ın savaşçı kimliğindeki en büyük başarısı uzun mesafeleri kolayca kat edebilmesidir. Bu sayade Rama’nın düşmanlarını başarıyla bertaraf eder. Rama, gösterdiği tüm bu çaba ve başarılardan dolayı dostu Hanuman’ı ödüllendirmek ister: “dile benden ne dilersen?”. Hanuman, Rama’ya hizmet etmekten son derece mutlu olduğunu dile getirir ve hizmetine devam etmek istediğini söyler. İşte bu yüzden Hanuman beklentisiz servisi, cesareti, gücü, adanmışlığı ve inancı temsil eder.

DURGA (Goddess Pose)

Hindu Savaşçı Tanrıça olan Durga barışı ve iyiliği, kötülüklerden ve şeytani tuzaklardan korumayı temsil eder.  Hikaye o ki, son derece bencil ve açgözlü olan kötü kral Mahisha yenilmez hükümdarlığını devam ettirmek için bir savaştan diğerine sürekler halkını. Onların yorgunluğuna, isteklerine bakmadan devam eder savaşlarına. Bir zaman sonra insanlar bu savaş temposuna dayanamaz ve tanrılardan yardım isterler. Bu duaları duyan Tanrı Shiva, Tanrıça Durga’yı bölgeye barışı getirmesi için görevlendirir.  Savaşa giderken Shiva Durga’ya üç çatallı bir zıpkın, Dağların Tanrısı binmesi için bir aslan ve Rüzgarın Tanrısı kullanması için yay ve oklar verir.
Durga’nın ülkesine yaklaştığını gören kral Mahisha çok korkar. Ona yüzlerce ok gönderir. Durga hepsini geri savurur. Bunun üzerine kral Durga’nın aslanını ezmek için kendisini file çevirir. Ama Durga yay ve oklarıyla karşılık verir. Kral vazgeçmez ve kendini su buffalosuna çevirir. Durga aslanına atlar ve elindeki üç çatallı zıpkınla Mahisha’yı devirir. İnsanlar Durga’nın gösterdiği başarıyı sevinçle karşılar, ve onu koruyucu, barış sağlayıcı Savaşçı Tanrıça olarak ilan ederler.

SITA (Vrikshasana)

Tanrı Rama’nın güzel eşi Sita kötü kral Ravana tarafından kaçırılır. Ravana, Sita’ya çok aşıktır; onu elinde rehin tutarak kendi ülkesine kraliçe yapmak ister. Ancak Rama’ya sevgiyle bağlı olan Sita bu teklifi rededer ve saray duvarlarından çıkarak Ashoka ağaçlarından oluşan ormana kaçar. Burada son derece mutsuz, kendinden geçercesine haftalarca kalır. Ağaçlara yaslanarak güç bulmaya çalışır. Rama, Hanuman’ı Sita’yı geri getirmesi için görevlendirir. Hanuman ormana geldiğinde Sita’yı bulur, ona güç ve huzur vermeye, teselli etmeye çalışır. Ancak Sita, Ravana kendisine dokunduğu için geri dönmeyi rededer. Ormanda doğa ve ağaçlar Sita’yı kucaklar. O da Ashoka ağaçlarının altında yakaladığı bu huzurla yaşamaya devam eder.

SHIVA ( Natarajasana)

Hindu üçlemesinde (trinity) daha çok yok edici (destroyer) olarak bilinen Tanrı Shiva aslında tam bir dönüştürücü (transformer) tanrıdır. Dansçı pozu (Natarajasana) arkasındaki hikaye ise Hindistan’ın Tillai ormanının derinliklerinde geçer. Bu bölge aslında pekçok destansı hikayeye giriş oluşturan şarkıların söylendiği, şiirlerin okunduğu ormandır.

Hikayemizde Shiva Tillai ormanına dilenci Bhikshatana olarak gelir. Amacı buradaki saygısız, sığ ve üstünkörü ibadet eden ermişleri bir şekilde uyarmaktır. Ermişler dilenciden korkarlar ve ona iblislerle yılanlarla saldırırlar. Shiva bunları kolayca bertaraf eder. Savaşı kazanan Shiva, savaşın sonunda mutluluğun dansını (dance of bliss) yapar. Nataraja olarak adlandırılan bu dans gücü, kuvveti,  zihinsel huzur ve mutluluğu, güzelliği sergiler.

BİLGE MARICHI (Marichyasana)

Bilge Marichi Tanrı Brahma’nın (Yüce Yaratıcı) eline doğmuştur. Birgün ormana çiçek toplamak  ve meditasyon yapmak için gider. Bir süre sonra eşi Dharmavrata Marichi’nin ayaklarını yıkamak için yanına gelir. İşe başladıktan kısa bir süre sonra babası Brahma gelir. Dharmavrata ne yapacağını bilemez, elindeki işi bırakarak Brahma’ya döner ve ona ibadet etmeye başlar. Marichi buna çok kızar ve eşini taşa çevirir. Onun kutsal bilgelik güçleri o kadar yüksekdir ki hiçbir tanrı eşini geri getiremez. Dharmavrata’nın Brahma’ya olan sadakati nedeniyle taş kutsal kabul edilir;  güç ve ılımlı barışın sembolü olur.

VIRABHADRA (Virabhadrasana)

Tanrı Shiva güzeller güzeli Sati’ye aşık olur ve onunla evlenir. Sati’nin babası güçlü Kral Daksha bu evliliği onaylamaz, Sati’yi herkesin içinde küçümseyerek mahcup eder. Bu küçük düşürme ve utandırma Sati’yi inanılmaz üzer. Bu duruma kızan Shiva büyük savaşçı Virabhadra’yı yaratır. Sanskrit dilinde Vira kahraman, bedhra da arkadaş demektir. Shiva, Virabhadra’yı Yagra’ya, Kral Daksha ‘nın Sati’yi küçük düşürdüğü yere gönderir. Büyük savaşçı burada kralı öldürür.

Vira 1 – Virabhadra yerden aldığı güçle yükselerek kılıcını çeker

Vira 2 – Vira duruşuyla kılıcını vurmaya hazır olduğunu gösterir

Vira 3 – Vira kılıcını kaldırır ve kralın başını keser

Mitolojik hikayeler destansı anlatımlarla derinleştirildiğinde verilmek istenen mana, rolleri bürünen arketipler, sebep ve sonuç ilişkileri… sonuçta insanoğluna hayatlarını anlamlandırmak adına hazine niteliğinde verilen dersler bütünlüğündedir.

Sevgilerimle, Ipek Yılmaz